Mevali daraxtlar, rezavor meva, butalar va manzarali o‘simliklarga zarar yetkazadi. Kaliforniya qalqondori ko‘payib ketganda daraxt po‘stlog‘i uzunasiga yorilib, shoxlarni va butun daraxtlarni quritib qo‘yadi, mevalardagi shirani so‘rib, to‘q qizil dog‘ tushiradi. Mevali daraxtnining shox, novda, barg, daraxt po‘stlog‘i va mevalarni zararlaydi. Natijada daraxtlar kam xosil beradi, yosh daraxtlar qurib qoladi.

Ta’rifi. Qalqoni yumaloq, anchagina yapaloq, och jigar rang, kul rang tusda bo‘lib, diametri 1,0–1,5mm dan 2mm gacha. Qalqonning chetlari o‘rtasiga nisbatan och tusda bo‘lib, erkagining qanoti bir juft bo‘ladi. Yosh lichinkasi oziq lana boshlaganda oqimtir shira chiqaradi, bu shira keyinchalik qalqonga aylanadi.

Hayot davri. Birinchi yosh lichinkalari shox va novdalardagi qalqon ostida qishlaydi. Bahorda, daraxt kurtaklari bo‘rta boshlaganda oziqlanishni boshlaydi va po‘st tashlab, jinsiy yetuk urg‘ochi va erkak zotlarga aylanadi. Urchigan urg‘ochi zot 1 oy yetilgach 100–120 tadan tirik lichinkalar tug‘a boshlaydi. Tug‘ilgan «daydi» lichinkalar qalqon ostidan chiqqandan so‘ng, bir necha soat davomida daraxt bo‘ylab tarqalib po‘stloq va mevalarga yopishgan holda o‘ziga qalqon yasay boshlaydi. Oziqlanishi davomida po‘st tashlab ikkinchi yoshga o‘tgan lichinkalar jinsiy yetuk urg‘ochi va erkak zotlarga aylanadi va 2-avlod «daydi» lichinkalari paydo bo‘ladi. Shu tariqa yil davomida 3–4 ta avlod beradi. Odatda har bir avloddan birinchi yosh lichinkalarning bir qismi qishlashga qoladi. Ko‘chat va zararlangan meva orqali joydan joyga tarqaladi.

Kaliforniya qalqondori – Diaspidiotus perniciosus Comst

Uyg‘unlashgan kurash choralari.

Erta ko‘klamda butalgan shoh va novdalarni yoqish, daraxtlar tanasini tozalab, eski po‘stloqlarni yoqish, daraxt tanasini oqlash, bog‘larni yoshartirish. Mavsum vaqtida tuxumdan chiqqan qalqondorlar sonini bilish uchun diametri 3–5 sm bo‘lgan shoxlarga yopishqoq tarafini tepaga qilgan holda mahkam qilib skotch (yopishqoq tasma) bog‘lanadi. Agar mahkam bo‘lmasa, yosh qalqondor lichinkalar tagidan o‘tib ketadi. Bir bog‘da kamida 10ta daraxtning 2 ta shoxiga skotchni bog‘lab chiqiladi. Har haftada yangi skotchga almashtiriladi. Har bir joyda skotchga yopishib qolgan qalqondorlarni sanab, yosh qalqondorlarni qachon ko‘payishini aniqlash mumkin. Skotchdagi qalqondorlar soniga qarab pestitsid bilan ishlov o‘tkazish belgilanadi. Kimyoviy ishlovlar  qalqondorlarning birinchi yosh lichinkalari ko‘paygan davrda sepiladi. Kurtaklar bo‘rtish vaqtida yog‘li vositalarni qishlayotgan zararkunandalarga qarshi purkash eng samarali hisoblanadi.

Kurash choralari. Kurtaklar bo‘rtish vaqtida mineral moylar bilan tarkibida xlorpirifos yoki diazinon bo‘lgan preparatlarni aralashtirib ishlov beriladi. Vegetatsiya davrida esa tarkibida deltametrin, dimetoat, imidokloprid, lyambdatsigolotrin, malation va xlorpirifos bo‘lgan preparatlar bilan ishlov beriladi.

Kimyoviy usul: 1. Ovipron (neft moylari) – 15l/ga; (Alipro, Preparat №30). Bahorda kurtaklar bo‘rtish vaqtida ishlov beriladi. Ushbu moyli preparatlarga quyidagilarni qo‘shib sepish samaradorlikni oshiradi:

 Admiral 10% em.k – 0.5-0.7 kg/ga

 Applaud 25% n.kuk – 1kg/ga

 Pirineks 48% em.k – 2 l/ga (Baron)

 Sumi-alfa 5% em.k – 0.5 l/ga (Esfen-Alfa 5%)

2. Applaud 25% n.kuk – 1kg/ga; Daydi lichinka davrida foydalaniladi.
3. Admiral 10% em.k – 0.5 kg/ga; Daydi lichinka davrida foydalaniladi.

4. Bi-58-yangi 0,8-2,0 l/ga (Blits, Danadim Ekspert, Dimet);
5. Karbofos, 50% em.k – 1,0-3,0 l/ga (Fufanon).

O‘simliklar karantini va himoyasi

 Paxtachi tuman bo‘limi